sobota, 28 stycznia 2017

Płeć piękna w getcie i obozach Krakowa ["Kobieta żydowska w okupowanych Krakowie(1939-1945)"- M. Grądzka-Rejak]

Wczoraj obchodziliśmy Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holocaustu i 72. rocznicę wyzwolenia KL Auschwitz. Na ten dzień wybrałam dla siebie wyjątkową lekturę. Książka Martyny Grądzkiej-Rojak pt.: Kobieta żydowska w okupowanym Krakowie (1939-1945) to opowieść o codziennych realiach w okupowanym przez Niemców "Mieście Królów" i próba odtworzenia sytuacji przedstawicielek narodu żydowskiego w tych trudnych czasach. Aby móc zmierzyć się z tym tematem, autorka poświęciła wiele czasu na poszukiwaniu różnego typu zapisków kobiet żydowskich, które na kartach pamiętników, dzienników, relacji z czasów wojny, utrwaliły swoje codzienne zmagania z rzeczywistością okupacyjną. Co więcej, Martyna Grądzka-Rejak przestudiowała również wszelkie publikacje naukowe na temat życia codziennego w krakowskim getcie, obozie Płaszów i pozostałych podobozach i dotarła do informacji na temat kobiet żydowskich, spisanych rękami mężczyzn. W wyniku tak rozległej analizy, autorka tej książki postanowiła skupić się na zagadnieniach, pomijanych do tej pory przez innych historyków. Efektem tych działań jest pozycja, która z pewnością zainteresuje wszystkich, którym bliska jest tematyka wojny i okupacji oraz zagadnienia związane z Holocaustem. 

Martyna Grądzka-Rejak rozpoczyna swoje rozważania od nakreślenia sytuacji, w jakiej znalazła się społeczność żydowska w czasach II wojny światowej żyjąca na terenie Generalnego Gubernatorstwa. Następnie płynnie przechodzi do statusu kobiety w rodzinie żydowskiej i jej roli w okupacyjnych realiach, by ostatecznie skupić się na zajęciach wykonywanych przez płeć piękną w tych okrutnych czasach i zwrócić uwagę na kwestię żydowskiej religijności oraz strategie przetrwania charakterystyczne dla okresu wojny i okupacji. Rozległa perspektywa przedstawiona na kartach tej pozycji, przybliża nam problemy, z jakimi zmagała się płeć piękna, stłoczona w getcie na Podgórzu i w KL Płaszów oraz pozostałych podobozach. Lata wojny i ciągła walka o byt odmieniły życie tych kobiet, niejednokrotnie czyniąc je odpowiedzialnymi za los swoich rodzin. Historie dotąd bezimiennych przedstawicielek narodu żydowskiego odnajdziemy na kartach Kobiety żydowskiej w okupowanym Krakowie.

Najbardziej przerażającymi fragmentami tej publikacji są wzmianki na temat wszechobecnej w wojennych realiach śmierci. Szczegółowe opisy umierania z głodu, choroby lub w wyniku bestialstwa Niemców przerażają czytelnika swoją ogromną skalą. Kobiety, niezależnie od wieku, na każdym kroku obcowały ze śmiercią - swoich dzieci, rodzeństwa, rodziców, czy przyjaciół. Godne podziwu jest to, że w obliczu niepewności jutra, nie zapominały o spełnianiu swojej roli w rodzinie, utrzymywaniu gospodarstwa domowego i dbaniu o swoją atrakcyjność. O tym, jak udało im się egzystować w tym "piekle na ziemi" przeczytacie w książce Martyny Grądzkiej-Rejak.

Powyższa książka z pewnością zyska uznanie historyków i badaczy tematyki Holocaustu. Zawarta w niej rozległa bibliografia z obszernym wykazem źródeł, może stanowić podstawę do dalszych analiz i kolejnych wartościowych publikacji na temat losów Żydówek w czasach II wojny światowej. Jestem jednak pewna, że problematyka przedstawiona w książce Grądzkiej-Rejak zachęci do lektury również tych, którzy interesują się tematyką wojenną i dla własnej przyjemności zgłębiają wiedzę o tych okrutnych czasach. Jednych i drugich gorąco zachęcam do przeczytania tej książki!


AUTOR:
Martyna Grądzka-Rojak
TYTUŁ:
Kobieta żydowska w okupowany Krakowie (1939-1945)
WYDAWNICTWO:
LICZBA STRON:
488

2 komentarze:

  1. O, to zdecydowanie lektura, która leży w kręgu moich zainteresowań.

    OdpowiedzUsuń
  2. Ja bardzo lubię czytać książki właśnie o takiej tematyce, więc z pewnością prędzej czy później zapoznam się z tym tytułem ;)

    OdpowiedzUsuń