Płeć piękna walcząca [ "Bohaterki Powstańczej Warszawy"- Barbara Wachowicz]

A jeśli komu droga otwarta do nieba - tym, co służą Ojczyźnie...
[Jan Kochanowski]

Były młodziutkie i piękne. Większość z nich miała przed sobą świetlaną przyszłość. Jeden dzień przekreślił ich całe dotychczasowe życie. 1 sierpnia 1944 roku postanowiły stanąć do walki o niepodległą ojczyznę. Wstąpiły w szeregi powstańców warszawskich. Wiele tych kobiet zginęło na posterunku. Tylko nieliczne przeżyły. O dziewczynach, które oddały życie za ojczyznę i tych, cudem ocalonych z powstańczej pożogi opowiada Barbara Wachowicz, autorka książki Bohaterki Powstańczej Warszawy.

Grono 20 bohaterek walczących z niemieckim okupantem otwiera kobieta, która przeszła do historii jako "matka Rudego". Zdzisława Bytnarowa nie tylko przeżyła śmierć ukochanego syna Janka, ale również sama zaangażowała się w powstańczy zryw. To dzięki "Matuli Polskich Harcerzy" funkcjonowała w Powstaniu Warszawskim słynna Harcerska Poczta Polowa, a jej biografia stanowi wyjątkowe wprowadzenie do opowieści o tych dziewczętach, które poległy na ulicach stolicy.

Wśród 9 bohaterek, które zginęły w Powstaniu Warszawskim nie zabrakło sylwetki Krystyny Krahelskiej, której twarz na wieki uwieczniona została na pomniku Warszawskiej Syrenki. Autorka przywołała w swej książce również postać Krystynki, młodo zmarłej córki Melchiora Wańkowicza, której pisarz poświęcił znakomite Ziele na kraterze, sióstr Grzeszczakówien (Stefanii i Aleksandry), Doroty Łempickiej - prawnuczki genialnego malarza koni, Piotra Michałowskiego, Hani Graby-Łęckiej, która poświęciła swoje 13-letnie życie, by ratować płonący kościół, Krystyny Niżyskiej i Lidii Daniszewskiej, gotowych do wszelkich poświęceń, byle tylko uratować życie rannych powstańców i wreszcie Ireny Kowalskiej - Wuttke, która w powstaniu odnalazła miłość i śmierć. Wszystkie te kobiety połączyła chęć walki i nadzieja na niepodległą ojczyznę. Żadna z nich nie doczekała wolności. Na ulicach Warszawy spędziły one ostatnie dni swojego życia.

W drugiej części książki Barbary Wachowicz znajdziemy biografie tych kobiet, które wyszły cało z powstańczej zawieruchy i doczekały wolnej Polski. Nie zabrakło tu opowieści o Danucie Szaflarskiej i Alinie Janowskiej, gwiazdach filmu pt.: Zakazane piosenki, które z narażeniem życia pomagały walczącym powstańcom. Obok znanych aktorek napotkamy tu na wspomnienia o Danucie Zdanowicz - Rossmanowej, Urszuli Kurkowskiej - Katarzyńskiej, Halinie Dunin - Karwickiej, Barbarze Grocholskiej - Kurkowiak, Henryce Zarzyckiej - Dziakowskiej, Janinie Bem - Dymeckiej, czy Lidii Markiewicz - Ziental. To zbieg okoliczności, że wszystkie one miały dwuczłonowe nazwiska. Nie przypadkiem jednak uwieczniono je w Bohaterkach Powstańczej Warszawy. Wspólnym mianownikiem dla tych dziewcząt stała się odwaga i szczęście, które towarzyszyły im przez 63 dni walk. Nie sposób pominąć również postaci Barbary Otwinowskiej, powstańczej sanitariuszki, która po wojnie za swoje chwalebne czyny trafiła do więzienia. Biografie tych kobiet to wzruszająca lektura. Nie sposób przeczytać jej w dwa lub trzy wieczory. Bohaterki Powstańczej Warszawy to jedna z tych pozycji, które wymagają skupienia i refleksji nad losem nastolatek, które 70 lat temu wraz z innymi wyszły na ulicę, by rozprawić się z niemieckim okupantem. 

Przyznam, że ta książka to jak dotąd najlepsza lektura na temat bohaterów Powstania Warszawskiego z całego mnóstwa tych, jakie dane mi było przeczytać. Autorka poświęciła swą publikację kobietom, o których rzadziej wspomina się w tego typu książkach. Ich biogramy stworzyła z opowieści bliskich naszym bohaterkom osób, dodając do nich relacje powstańców i fragmenty własnej narracji. W ten sposób powstała pozycja ważna i godna wszelkich pochwał. I choć nie godzi się w żaden sposób oceniać Bohaterek Powstańczej Warszawy pod względem merytorycznym, to myślę, że wielu autorów podobnych publikacji powinno uczyć się warsztatu właśnie od Barbary Wachowicz, by nie idealizować walczących, a ukazywać ich prawdziwe oblicza i powody, dla których podjęli się oni walki o niepodległość Polski.

Tych, którzy czują potrzebę poznania przywołanych tu 20 bohaterek Powstania Warszawskiego zachęcam do lektury tej książki i zapewniam, że drugiej tak znakomitej pozycji po prostu nie znajdziecie.

PS. Podczas czytania o naszych bohaterkach, towarzystwa dotrzymywała mi piosenka Warszawo ma pochodząca z filmu Zakazane piosenki. Jeśli jakimś cudem jeszcze jej nie słyszeliście to zachęcam do kliknięcia poniżej.

                                                     

AUTOR:

Barbara Wachowicz

TYTUŁ:

Bohaterki Powstańczej Warszawy

WYDAWNICTWO:

MUZA S.A.

LICZBA STRON:

704