Żołnierze w służbie nazizmu, na usługach władzy i na każde żądanie swoich dowódców. Tym razem to im oddaje się głos. Na podstawie listów, pamiętników i osobistych wyznań, które przetrwały wojenną pożogę powstała książka autorstwa Stephena G. Fritza pt. Żołnierze Hitlera. Wehrmacht na polu walki, wydana nakładem Wydawnictwa RM, w przekładzie Grzegorza Siwka.
Trudno zliczyć, jak wiele żołnierskich refleksji mieści się w tej narracji. Nie ma w nich wielkich bitew w stylu kronik wojennych, ale jest strach, zmęczenie, tęsknota za domem i nieustanne balansowanie między przetrwaniem a śmiercią. Dzięki listom i wspomnieniom samych żołnierzy książka momentami brzmi bardzo intymnie – poznajemy ich najskrytsze myśli.
Fritz nie idealizuje Wehrmachtu. Wręcz przeciwnie – wyraźnie obala mit tzw. „czystego Wehrmachtu”, pokazując, jak mocno propaganda i mentalność epoki wpływały na to, że zwykli ludzie stawali się częścią brutalnej wojny. Szczególnie poruszyły mnie fragmenty, w których autor zastanawia się, gdzie kończy się lojalność wobec towarzyszy, a zaczyna odpowiedzialność za zbrodnie.
Zawsze powtarzam, że Sekrety historii to moja ulubiona seria wydawnicza, a książki w niej wydane czytam pasjami. Nie inaczej było z Żołnierzami Hitlera, choć tym razem narracja była wprost naszpikowana rozmaitymi emocjami, płynącymi z osobistych wyznań jej najczęściej bezimiennych bohaterów, którzy w imię zdeprawowanej ideologii i niedostępnej dla maluczkich polityki oddawali swoje zdrowie i życie. Przykre, momentami rozdzierające serce relacje dają jednak pewien obraz życia frontowego Niemców, ich obaw i nadziei, które każdego dnia konfrontowali z rzeczywistością.
Choć czyta się tę opowieść z ciężkim sercem, bo pokazuje cierpienie zwykłych ludzi wtłoczonych w machinę nazistowskiej propagandy, to jednak z tyłu głowy pozostaje myśl, że wielu spośród bohaterów tej historii z entuzjazmem wkraczało w szeregi Wehrmachtu a pierwszym zderzeniem z tragedią wojny było dla nich doświadczenie ludzkiej śmierci.
Polecam, zwłaszcza miłośnikom relacji z frontu.
Za egzemplarz recenzencki książki, otrzymany w ramach współpracy barterowej, serdecznie dziękuję Wydawnictwu RM.
AUTOR:
Stephen G. Fritz
TYTUŁ:
Żołnierze Hitlera. Wehrmacht na polu walki
WYDAWNICTWO:
LICZBA STRON:
432
Hitler, II wojna światowa, listy, Nazizm, pamiętniki, Sekrety Historii, Stephen G. Fritz, Wehrmacht, Wydawnictwo RM, Żołnierze Hitlera. Wehrmacht na polu walki