"Mesjasz wolności" i jego czyny ["De Valera. Gigant polityki irlandzkiej i jego epoka" - P. Toboła-Pertkiewicz]

Każdy kraj miał w swej historii przynajmniej jednego takiego polityka, którego idee i czyny po dziś dzień budzą wiele kontrowersji. Polska miała marszałka Piłsudskiego, w Wielkiej Brytanii była to Margaret Thatcher, a w Irlandii – Eamon de Valera. Opowieść o życiu i działalności tego ostatniego stała się tematem najnowszej książki Pawła Toboły- Pertkiewicza pt.: De Valera. Gigant polityki irlandzkiej i jego epoka.

W pierwszej polskiej biografii jednego z najsłynniejszych irlandzkich polityków znajdziemy krótki rys historyczny Zielonej Wyspy, ze szczególnym uwzględnieniem przemian politycznych, jakie zaszły wraz z objęciem władzy przez „Mesjasza wolności”. Powstanie w celu powołania do życia niepodległej Republiki Irlandii, działalność w Sin Fein, czy stworzenie republikańskiej partii Fianna Fáil to zaledwie kilka wydarzeń, które stały się udziałem Eamona de Valery i przesądziły o jego zawodowej drodze.

W ciągu ponad dwudziestoletniej kadencji premiera i 14-letniej prezydentury, bohater tej książki dał się poznać jako konsekwentny i zdeterminowany przywódca, który dla swojej ojczyzny był gotów do wszelkich poświęceń. Nic zatem dziwnego, że jego portret nakreślony piórem Toboły - Pertkiewicza to obraz człowieka czynu, wytrwale zmierzającego do jasno wytyczonego celu – niepodległej Irlandii. Autorowi tej książki udało się w sześciu rozdziałach streścić pokrótce życie prywatne i działalność publiczną człowieka, o którym można by pisać bez końca. Nie jest to jednak laurka na cześć wybitnego polityka. Wręcz przeciwnie, mamy tu rzeczowe i obiektywne spojrzenie na de Valerę, które poddać ocenie może dopiero czytelnik tej książkowej biografii.

Trzeba przyznać, że Paweł Toboła – Petrkiewicz znany do tej pory ze swojej działalności dziennikarskiej i wydawniczej stanął na wysokości zadania i stworzył na kartach swej książki nad wyraz ciekawy portret polityka, który do tej pory nie cieszył się w naszym kraju zbyt dużą popularnością. Nie byłoby to jednak możliwe bez odpowiedniego przygotowania merytorycznego, widocznego niemal na każdej stronie tej literackiej opowieści. Świetnie nakreślona sylwetka tytułowego bohatera i szczegółowy opis jego działań oparte na imponującym materiale źródłowym, relacjach irlandzkich polityków i ludzi z bliskiego otoczenia samego przywódcy to największe zalety tej biografii. Dodatkowymi walorami są niewątpliwie zamieszczone w tej pozycji fotografie z różnych etapów życia de Valery oraz godny podziwu aneks przedstawiający wyniki wyborów parlamentarnych i prezydenckich w Irlandii z lat 1918-1957. Tak dopracowana biografia nie mogłaby się obyć bez spisu pozycji bibliograficznych dla osób zainteresowanych postacią irlandzkiego polityka. Wśród wielu wymienionych książek znajdziemy tu również literaturę obcojęzyczną, która z pewnością pozwoli nam spojrzeć na postać Eamona de Valery z nieco innej perspektywy.

Jako miłośniczka biografii znanych osób z wielkim zainteresowaniem czytałam opowieść o życiu i działalności wieloletniego prezydenta Irlandii. I choć historia tytułowego bohatera poruszyła mnie do głębi i pozwoliła na poznanie przeszłości politycznej niepodległej Éire, to podczas lektury ciągle towarzyszyło mi uczucie niedosytu i przekonanie, że biografii tak ważnego dla dziejów Irlandii człowieka nie sposób streścić na niemal 250 stronach nawet najlepszej książkowej pozycji.

De Valera. Gigant polityki irlandzkiej i jego epoka to książka, która z pewnością przypadnie do gustu wszystkim zainteresowanym historią Irlandii i postacią samego Eamona de Valery. To także idealna pozycja dla miłośników rzeczowych i merytorycznych biografii, których lektura stanowi nie tylko przyjemną, ale również pouczającą rozrywkę.

Ocena recenzenta: 5/6

RECENZJA NAPISANA DLA PORTALU HISTORYKON.PL